ŞİRKET BİRLEŞME VE SATIN ALMA NEDİR? — PAROJE - PROJELERİNİZİ HAYATA GEÇİREN SİSTEM

PAROJE • ŞİRKET BİRLEŞME VE SATIN ALMA NEDİR?

Son yıllarda giderek daha fazla duyduğumuz kavramlardan birisi de “şirket birleşme ve satın alma” kavramı. Genel olarak yan yana kullanılan, hatta günlük hayatta biri olmadan diğerinin kullanımına çok da rastlanılmayan bu terimsel ifadeler, mali ve hukuki açılardan bazı noktalarda birbirlerinden ayrılırlar.

Şirket birleşme ve satın alma kavramları, İngilizce “Merger” birleşme ve “Acquisition” satın alma kelimelerinin birlikte kullanımından dolayı dilimize de bu şekilde geçmiştir. Bu iki İngilizce kelimenin baş harflerinden oluşan M&A kısaltması yaygın olarak bu kavramı ifade etmek için kullanılmaktadır. M&A en basit şekliyle ve pratik hayattaki kullanımı şekli ile iki veya daha fazla şirketin alım ve satım işlemleri ve süreçlerini ifade eder.

Söz konusu kavramları daha yakından incelediğimizde ise;

Şirket Birleşmeleri; iki veya daha fazla şirketin, bir takım stratejik ve finansal hedefler doğrultusunda güçlerini birleştirerek yeni bir kurumsal kimlik oluşturmaları ve kural olarak eşit paylara (veya ortaya koydukları sermaye dağılımınca) sahip olarak yola devam etmeleridir. Diğer bir ifadeyle iki veya daha fazla şirket bir potada eritilmekte ve daha güçlü tek bir şirkete dönüşmektedir. 1998 yılında Daimler ve Chrysler şirketlerinin birleşmesi ve yola Daimler-Chrysler olarak tek bir çatı altında devam etmeleri tipik bir birleşme örneğidir.

Şirket Satın Almaları ise; bir şirketin hisselerinin ve varlıklarının, tamamının veya belli bir kısmının başka bir şirket tarafından satın alınmasıdır. Bu işlemde alıcı ve satıcı arasında karşılıklı bir hisse/sahiplik değişimi söz konusudur. Hisseleri satın alan şirket, satın aldığı pay oranında şirket üzerinde söz sahibi olmaktadır. Bu oran genellikle % 50’den fazladır ve böylelikle şirketin yeni sahibi hakim ortak konumuna gelmektedir. 1999 yılında İngiliz telefon devi Vodafone’un, Alman telekomünikasyon şirketi Mannesmann’ı 202.785 milyar dolara satın almasıyla tüm zamanların en büyük satın alma işlemi gerçekleşmiştir. Bu satın alma işlemiyle Vodafone, Mannesmann’ın toplam % 99,1’lik hissesine hakim olmuştur.   

Her ne kadar net bir istatistiki veri bulunmasa da söz konusu M&A işlemlerinin çok büyük bir çoğunluğun satın alma yani “Acquisition” olarak gerçekleştiği tahmin edilmektedir. Birleşme yani “Merger” işlemlerine, satın alma işlemine kıyasla çok daha az rastlanır.